Kierownik projektu: prof. dr hab. Krzysztof Szpila
Ekologia jest nauką zajmującą się badaniem procesów, które wpływają na rozmieszczenie i liczebność organizmóww różnej skali przestrzennej i czasowej. Za tą definicją stoją dwie ważne idee. Pierwsza, że ekologia to dyscyplina naukowa, a zatem podlega wszelkim krytycznym, analitycznym ale także etycznym standardom współczesnych badań naukowych. Obowiązkiem naukowców jest więc próba wytłumaczenia otaczającego nas świata i przekazania tej wiedzy następnym pokoleniom. W przypadku ekologii niezmiernie ważna jest także dbałość o obiekt badań. Dlatego też zagadnienia ochrony przyrody i ekologii jako dyscypliny podstawowej są ściśle ze sobą związane. Drugą ważną implikacją wypływającą z definicji jest multidyscyplinarność. Pierwsi naukowcy zajmujący się zagadnieniami ekologicznymi byli z wykształcenia taksonomami, ewolucjonistami, biogeografami. To podejście jest widoczne także w naszym projekcie. Badania realizowane przez członków grupy będą związane z taksonomią, biogeografią, biologią ewolucyjną, hydrobiologią, makroekologią i statystyką stosowaną. U podstawy wszystkich tych badań jest pytanie o procesy ekologiczne i ewolucyjne, które prowadzą do tak spektakularnej różnorodności organizmów jaką widzimy obecnie. Mamy nadzieję, że takie podejście zbliży nas do odpowiedzi na wiele pytań, które trapią naukowców od stuleci.
Zespół będzie wykorzystywał wiele narzędzi i koncepcji współczesnej biologii, aby badać różnorodność biologicznąw różnej skali czasowej i przestrzennej oraz interakcje organizmy-środowisko, w którym występują i ewoluują. Badać będziemy organizmy lądowe i wodne, rośliny i zwierzęta, z wykorzystaniem najnowszych metod molekularnych, geograficznych, wizualizacyjnych, eksperymentalnych, badań podwodnych, bioinformatycznych i statystycznych. Będziemy się poruszali w obrębie zagadnień związanych z ekologią behawioralną, filogenetyką molekularną i jej wykorzystaniem w badaniach ekologicznych i ewolucyjnych, klasyczną i użytkową taksonomią organizmów żywych, hydrobiologią, teoretyczną i ewolucyjną makroekologią, fizjologią ekologiczną i ewolucyjną, inwazjami biologicznymi czy praktyczną ochroną przyrody.
Naszą działalność planujemy w ramach pięciu głównych nurtów badawczych:
- Wpływ działalności człowieka na ekosystemy wód słodkich.
- Funkcjonowanie ekosystemów a dobrostan człowieka.
- Ekologiczna i ewolucyjna odpowiedź gatunków na globalne zmiany klimatu.
- Zespoły ekologiczne i gatunki w zmieniającym się środowisku: rozmieszczenie, adaptacja i wyzwania związane z ochroną przyrody.
- Globalna i lokalna bioróżnorodność, filogeneza i ewolucja owadów.
W proponowanym kształcie grupa obejmuje osoby prowadzące badania w czterech katedrach Wydziału Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych. Stanowimy zgrany zespół, który świetnie się sprawdził w obecnej edycji IDUB jako emerging field „Ecology and Biodiversity”.