Kierownik projektu: dr hab. Waldemar Glabiszewski, prof. UMK
Głównym celem projektu badawczego jest opracowanie modelu wzmocnienia skuteczności starzejących się menedżerów w realizacji ich funkcji przywódczych, uwzględniającego czynniki indywidualne (zwłaszcza psychologiczne, biomedyczne i kompetencyjne), czynniki organizacyjne (zwłaszcza ekonomiczne, socjologiczne, procesowe, kulturowe i komunikacyjne), a także czynniki prawne i technologiczne (transformacja cyfrowa).
Badania obejmą ocenę wpływu czynników biomedycznych (np. zdrowia poznawczego, kondycji fizycznej, jakości snu) na podejmowanie decyzji. Ponadto przeprowadzona zostanie analiza psychologicznych aspektów starzenia się, takich jak motywacja, odporność psychiczna, poczucie własnej wartości i poczucie celu w pracy. Ponadto zbadana zostanie gotowość i zdolność starszych menedżerów do wdrażania innowacji przy użyciu nowych technologii (np. AI, narzędzia do zdalnego zarządzania). Badanie będzie również poszukiwać wzorców przywództwa, w tym komunikacji z młodszymi pokoleniami (w tym pokoleniem Z), które pozostają skuteczne niezależnie od wieku.
Metodyka badań, oprócz przeglądu literatury, skupiać się będzie na dwóch filarach: badaniu ankietowym i wywiadach z grupą docelową. W przypadku badań ankietowych, zamierzamy sprawdzić:
- czynniki biomedyczne: ocena stanu zdrowia, kondycji fizycznej, jakości snu, stresu i zdrowia poznawczego (np. testy pamięci, testy koncentracji);
- psychologiczne aspekty starzenia się: motywacja, odporność psychiczna, poczucie celu w pracy, poczucie własnej wartości i postrzegana skuteczność przywództwa w późniejszych latach.
- gotowość do wdrażania nowych technologii: biegłość w posługiwaniu się nowoczesnymi narzędziami (np. sztuczna inteligencja, narzędzia do pracy zdalnej) i postawy (np. otwartość) wobec nowych technologii i innowacji w zarządzaniu;
- style przywództwa: preferowane style zarządzania (np. autokratyczny, demokratyczny, transformacyjny, adaptacyjny) i proces podejmowania decyzji w kontekście wieku i zmieniających się warunków rynkowych.
Wywiady z menedżerami obejmą:
- doświadczenie życiowe: jak wiek wpłynął na styl przywództwa i jakie zmiany obserwują w swoim podejściu do zarządzania na przestrzeni czasu.
- adaptacja do technologii: konkretne przykłady technologii, które menedżerowie wdrożyli w swojej pracy i wyzwania, z jakimi się zetknęli.
- motywacja i poczucie celu: jak menedżerowie postrzegają swoją motywację do pracy na późniejszych etapach kariery i jakie wyzwania stawiają sobie w przyszłości;
- praktyki komunikacyjne z różnymi pokoleniami: Tworzenie zespołów, przydzielanie i weryfikowanie zadań, motywowanie pracowników.
Aby lepiej ocenić zdrowie i aspekty psychologiczne, zostaną zastosowane standaryzowane testy psychologiczne, takie jak:
- testy zdolności poznawczych (np. pamięci roboczej, koncentracji, testów czasu reakcji, MoCA, Trail Making Test);
- kwestionariusze oceny zdrowia psychicznego (np. HQ-12 lub WHO-5, Hamilton Anxiety Scale);
- testy sprawności fizycznej (np. testy wytrzymałościowe, pomiar ciśnienia krwi, poziom cholesterolu).
Dane zebrane za pomocą tych metod pozwolą na analizę statystyczną, w tym testy porównawcze (np. testy t, ANOVA) w celu porównania wyników między grupami wiekowymi (np. 50-60 lat vs. 60-70 lat) pod względem stanu zdrowia, gotowości do adaptacji do technologii i skuteczności przywództwa. Regresja wieloraka zostanie wykorzystana do zbadania związków między zmiennymi, np. w jaki sposób czynniki biomedyczne (zdrowie poznawcze, kondycja fizyczna) wpływają na skuteczność przywództwa. Zastosowana także zostanie analiza czynnikowa (np. w celu wyodrębnienia stylów przywództwa), a także analiza klas latentnych – do segmentacji menedżerów wg wzorców postaw i kompetencji.