Strona w budowie

Uczelnia Badawcza - Inicjatywa doskonałości
Skontaktuj się!
IDUB UMK / Zespoły / Grupy naukowe

nauki ścisłe i techniczne

W swoich badaniach grupa badawcza skupi się na dwóch obszarach: Polsce i Arktyce.

Głównymi celami badawczymi grupy dla obszaru Polski będą:

  • rekonstrukcja pogody i klimatu w Polsce w ostatnim tysiącleciu, w tym szczególny nacisk zostanie położony na zdarzenia ekstremalne i przyczyny ich występowania. Do tego celu wykorzystane zostaną instrumentalne obserwacje meteorologiczne oraz tzw. dane pośrednie, tj. źródła historyczne i dane dendrochronologiczne,
  • zbadanie związku pomiędzy klimatem i warunkami środowiskowymi oraz określenie społecznych i ekonomicznych konsekwencji zmian klimatu dla społeczeństw,
  • oszacowanie przyszłych zmian klimatu Polski używając modeli klimatycznych i najnowszych scenariuszy emisji gazów cieplarnianych,
  • rozbudowa dwóch elektronicznych baz danych źródłowych. Pierwsza zawierać będzie wczesnoinstrumentalne dane meteorologiczne oraz opisy pogody dotyczące wystąpienia zdarzeń ekstremalnych. Druga baza składać będzie się z danych dendrochronologicznych, w tym przede wszystkim wystąpienia negatywnych/pozytywnych lat wskaźnikowych, które są przydatne do badań klimatycznych, w tym szczególnie występowania niektórych zdarzeń ekstremalnych jak susze czy powodzie.

W przypadku Arktyki grupa badawcza skupi się na następujących celach:

  • rozbudowie istniejącej elektronicznej bazy danych meteorologicznych z Arktyki z okresu wczesnoinstrumentalnego (od drugiej połowy XVIII wieku do połowy XX wieku). Planowane są liczne kwerendy w archiwach i bibliotekach krajów europejskich (np. Niemcy, Dania, Szwajcaria),
  • rekonstrukcji klimatu i bioklimatu Arktyki dla wspomnianego wyżej okresu historycznego. Do powyższego celu zostaną wykorzystane zarówno dostępne dane instrumentalne, jak i istniejące opisy słowne warunków pogodowych, głównie z obszaru Grenlandii i Labradoru, gdzie pomiary i obserwacje meteorologiczne od końca XVIII wieku prowadzili Bracia Morawscy,
  • określeniu prawdopodobnych przyczyn zmian klimatu w okresie historycznym w Arktyce,
  • porównaniu warunków klimatycznych i bioklimatycznych w okresie historycznym i współczesnym.

Prof. dr hab. Rajmund Przybylak – kierownik Katedry Meteorologii i Klimatologii UMK w latach 2000-2022 r. Od września 2020 roku jest Dyrektorem Centrum Badań Zmian Klimatu UMK. W latach 2020-2022 kierował priorytetowym zespołem badawczym pt. Climate Change Research Unit (CCRU). W dorobku dydaktycznym posiada: 5 wypromowanych doktorów, 123 wypromowanych magistrów oraz 28 licencjuszy. Jego badania naukowe dotyczą problemów klimatu Arktyki i Polski oraz jego zmian współczesnych i w okresie historycznym, a także topoklimatów i klimatu miast. Do tej pory opublikował > 380 pozycji. Brał (bierze) udział w 21 projektach badawczych KBN, MNiSW, NCN, itp., w tym w 12 jako kierownik projektu (obecnie kieruje 2 projektami badawczymi NCN), brał udział w 3 projektach międzynarodowych w roli kierownika zadania badawczego. W swojej karierze naukowej brał udział w 8 wyprawach naukowych na Spitsbergen, do Tanzanii i Nepalu. Uzyskał Nagrodę Ministra NiSW, 2003, oraz 20 Nagród Rektora UMK za działalność naukową. W ostatnich latach wygłosił kilkanaście zaproszonych wykładów na konferencjach krajowych i międzynarodowych, w całej karierze odbył 31 wizyt naukowo-badawczych w różnych krajach europejskich, brał udział w komitetach naukowych kilkunastu konferencji krajowych i zagranicznych. Jest przedstawicielem Polski w międzynarodowej organizacji International Permafrost Association (od 2011 r.), w latach 2010-2018 był członkiem Atmospheric Working Group, International Arctic Science Committee (IASC). Aktualnie jest Prezesem Polskiego Towarzystwa Geofizycznego (od 2018 r.), członkiem Komitetu Badań Polarnych PAN (od 2007 r.) oraz Polskiego Konsorcjum Polarnego (od 2012 r.), a także Przewodniczącym Wydziału III Towarzystwa Naukowego w Toruniu (od 2018 r.).

Skład osobowy

  • Piotr Oliński
  • Marcin Koprowski
  • Andrzej Araźny
  • Marcin Nowak
  • Aleksandra Pospieszyńska
  • Garima Singh
  • Konrad Chmist

Kierownikiem grupy jest dr hab. inż. Tomasz Tarczewski, prof. UMK

Celem badawczym grupy naukowej jest opracowanie optymalnych metod sterowania i identyfikacji dla złożonych systemów i obiektów takich jak roboty, maszyny sterowane numerycznie oraz układy napędowe. Wysoka jakość sterowania oraz identyfikacji zostanie uzyskana dzięki zastosowaniu zaawansowanych metod sterowania wspieranych sztuczną inteligencją.

Działalność naukowa zespołu OCIAI koncentruje się w następujących obszarach:

  • Optymalizacja trajektorii maszyn wieloosiowych o kinematyce równoległej, manipulatorów i robotów mobilnych zapewniająca czaso- i energo-optymalne profilowanie prędkości, generowanie tras przejazdu, harmonogramowanie ruchów.
  • Zaawansowane struktury sterowania dedykowane do napędów elektrycznych stosowanych w elektromobilności zapewniające efektywność energetyczną i wysoką jakość sterowania.
  • Sterowanie iteracyjne i powtarzalne dla systemów mechanicznych opisywanych modelami z niepewnościami zapewniające wysoką jakość śledzenia trajektorii oraz tłumienie nieznanych, powtarzalnych zakłóceń.
  • Estymacja w dziedzinie czasu i częstotliwości zapewniająca precyzyjną charakteryzację termiczną materiałów w szerokim zakresie temperatur.

Opracowane w ramach badań innowacyjne metody sterowania i identyfikacji mogą znaleźć zastosowanie w rozwiązaniach przemysłowych w elektromobilności, robotyce mobilnej i przemysłowej, przemyśle maszynowym oraz energoelektronice.

Grupa naukowa współpracuje z zespołami naukowymi z ośrodków krajowych: Politechnika Warszawska, Politechnika Wrocławska oraz zagranicznych: University of Rostock, University of Southampton, Institute of Electrical Engineering Serbia, Chongqing University China, Ruhr University Bochum, University of Toronto.


Dr hab. inż. Tomasz Tarczewski, prof. UMK – kieruje Katedrą Automatyki i Systemów Pomiarowych na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Główne zainteresowania badawcze prof. Tarczewskiego syntezę i analizę sterowania optymalnego, predykcyjnego i adaptacyjnego dla nowoczesnych napędach elektrycznych. Współpracuje naukowo z czołowymi uczelniami technicznymi w Polsce (m.in. z Politechniką Warszawską i Politechniką Wrocławską) oraz z Instytutem Elektrycznym „Nikola Tesla” w Belgradzie. Prof. Tarczewski był kierownikiem i wykonawcą grantów finansowanych przez MNiSW, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz promotorem pomocniczym doktoranta. Jest promotorem lub opiekunem naukowym czterech doktorantów, członkiem międzynarodowej organizacji naukowej Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) oraz Sekcji Energoelektroniki i Napędu Elektrycznego PAN. Od 2019 roku jest dyrektorem Instytutu Nauk Technicznych.

Skład osobowy

  • Krystian Erwinski
  • Sławomir Mandra
  • Łukasz Niewiara
  • Michał Pawlak
  • Rafał Szczepański
  • Mateusz Tejer
  • Gabriel Karasek
  • Robert Surus
  • Ankur Chatterjee

Lider grupy – dr hab. Ewa Olewnik-Kruszkowska, prof. UMK

Działalność naukowa zespołu koncentruje się wokół:

  • otrzymywania nowych materiałów na bazie biopolimerów (m.in. Alpinianów, chitozanu, skrobi) i określeniu ich właściwości fizykochemicznych w wyniku modyfikacji fizycznej, jak i chemicznej,
  • otrzymywaniu i właściwości biodegradowalnych materiałów opakowaniowych na bazie polilaktydu i pochodnych celulozy z dodatkiem surfaktantów i naturalnych związków o właściwościach biobójczych.
  • otrzymywania aktywnych, jadalnych opakowań polimerowych wzbogaconych naturalnymi przeciwutleniaczami,
  • określeniu właściwości użytkowych otrzymanych materiałów, istotnych z punktu widzenia zastosowania w przemyśle opakowaniowym i spożywczym.
  • poznanie mechanizmów biodegradacji polimerów z wbudowanymi substancjami biobójczymi w środowisku naturalnym i antropogenicznym
  • badanie wpływu wprowadzanych do środowiska biokompozytów na aktywność metaboliczną i enzymatyczną mikroorganizmów w środowisku
  • analizy enzymatyczne biofilmów tworzących się na powierzchni biopolimerów
  • opracowania i doskonalenie preparatów mikrobiologicznych przyspieszających degradację polimerów

Badania naukowe koncentrują się na opracowaniu nowych, aktywnych folii do pakowania żywności:

– wytworzonych z chitozanu (Ch) i różnych dodatków (kwasy fenolowe i ekstrakty pochodzenia naturalnego zawierające przeciwutleniacze) jak również. Właściwości mechaniczne (tj. elastyczność, wytrzymałość) tych filmów zostaną zmodyfikowane z użyciem konwencjonalnych plastyfikatorów  oraz nowej grupy plastyfikatorów: naturalnych, biodegradowalnych i nietoksycznych rozpuszczalników głęboko eutektycznych (DES). W oparciu o analizę wybranych właściwości fizykochemicznych i użytkowych określone zostaną możliwości zastosowania tych materiałów w celu przedłużenia okresu przydatności do spożycia zapakowanej żywności.

– otrzymanych z polilaktydu i pochodnych celulozy z dodatkiem surfaktantów i naturalnych związków o właściwościach biobójczych. Zostaną one poddane analizie pod kątem właściwości mechanicznych, termicznych, strukturalnych jak również antyoksydacyjnych, migracyjnych i przechowalniczych otrzymanych materiałów.

Ponadto celem projektu jest również określenie aktywności biobójczej polimerów, oraz aktywności cytotoksycznej i antyoksydacyjnej. Ważnym aspektem jest sprawdzenie biodegradowalności polimerów w środowisku naturalnym  oraz antropogenicznym. Analizy obejmują: określenie biologicznego zużycia tlenu przez mikroorganizmy w obecności polimerów, liczebność, żywotność, aktywność enzymatyczną oraz bioróżnorodność biofilmu powstałego na powierzchni polimeru. W celu przyspieszenia procesu biodegradacji, z powierzchni polimeru będą wyizolowane bakterie, które zostaną poddane analizom biochemicznym i zidentyfikowane. Najbardziej aktywne szczepy zostaną wykorzystane do opracowania preparatu wspomagającego degradację polimeru i wprowadzone do środowiska.


Dr hab. Ewa Olewnik-Kruszkowska, prof. UMK – ukończyła studia magisterskie specjalność polimery na Wydziale Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracę magisterską częściowo wykonała w ramach stypendium Erasmus-Socrates pod opieką prof. Andre Larbot w Institut Européen des Membranes w Montpellier (Francja). Tytuł doktora nauk chemicznych uzyskała w 2007 roku. W czasie realizacji badań do rozprawy doktorskiej dr hab. Olewnik-Kruszkowska odbyła staż na Uniwersytecie Pierre i Marie Curie w Paryżu. Kolejne staże naukowe dr hab. Ewa Olewnik-Kruszkowska odbyła w 2015 roku w Blaise Pascal University – Clermont-Ferrand (Francja) oraz University of Zaragoza w 2022 (Hiszpania). Dr hab. Ewa Olewnik-Kruszkowska była także członkiem Zespołu „Materiałów Polimerowych” Komitetu Nauki o Materiałach PAN. Ponadto w swojej karierze naukowej była ona kierownikiem 4 grantów w tym grantu Sonata przyznanego przez NCN. Jako główny wykonawca realizowała Grant Ministra Obrony Narodowej we Współpracy z Akademią Marynarki Wojennej w Gdyni oraz była podwykonawcą w grancie NCBiR w projekcie pt. “BioDive Fin – innowacyjne biomimetyczne płetwy pływackie dla zastosowania cywilnego”. Dzięki szerokiej współpracy z przemysłem dr hab. Ewa Olewnik-Kruszkowska brała udział w programach: „Program Transferu Wiedzy NiP – Nauka i Praktyka” oraz Staż Sukcesem Naukowca II edycja organizowany przez Poznański Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości. Współrealizowała dwa Vouchery badawcze oraz dwa Bony na Innowacje dla MŚP w ramach programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Jej zainteresowania naukowe skupiają się głównie wokół otrzymywania kompozytów polimerowych na bazie elastomerów dielektrycznych, poliolefin i polimerów biodegradowalnych, modyfikacji krzemianów warstwowych, a także otrzymywania materiałów opakowaniowych o właściwościach biobójczych. Ponadto jej prace naukowe dotyczą badań nad przebiegiem procesów rozkładu materiałów kompozytowych pod wpływem różnych czynników środowiskowych.

Skład osobowy

  • Maria Swiontek Brzezinska
  • Magdalena Gierszewska
  • Beata Kaczmarek-Szczepańska
  • Agnieszka Richert
  • Weronika Kujawa
  • Martyna Stawicka
  • Ewa Frankowska
  • Magda Ringwelska
  • Katarzyna Dembińska
  • Lidia Zasada

Materiały kontrolowane światłem dla miękkiej robotyki (COMFORT) – tematyka badań obejmuje następujące dziedziny: nauki fizyczne, nauki chemiczne, inżynierię materiałową, inżynierię chemiczną.
Kierownikiem jest dr hab. Beata Derkowska-Zielińska, prof. UMK.

Badania prowadzone w ramach Grupy Naukowej COMFORT (dalej Grupa) mają charakter interdyscyplinarny. Wykorzystując doświadczenie członków grupy z Wydziału Chemii UMK (WCh UMK) w syntezie materiałów organicznych planowane jest przygotowanie nowych materiałów zawierających azobenzen reagujących na światło. Zaproponowane foto-aktywne materiały będą badane przez naukowców z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK (WFAiIS UMK) metodami optyki liniowej i nieliniowej w celu zoptymalizowania własności niezbędnych do zastosowania takich materiałów w miękkiej robotyce.
Nowo powołana Grupa będzie rozwijała na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK rozwój miękkiej robotyki (SR).
W ramach Grupy przewidziana jest ścisła współpraca między naukowcami z WFAiIS UMK oraz z WCh UMK, a także bliska współpraca z aktualnymi i nowymi partnerami zagranicznymi, m.in. z Japonii, Francji, Austrii, Włoch, Słowenii, Słowacji, Czech, Niemiec i Finlandii.

Materiały kontrolowane światłem dla miękkiej robotyki

W ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost zainteresowania rozwojem materiałów naśladujących ruchy występujące w przyrodzie. W wyniku ewolucji, stworzenia, aby przetrwać, musiały zaadoptować się wykorzystując bodźce środowiskowe. Ludzie kopiują najlepsze rozwiązania z natury/przyrody za pomocą „nieelastycznych” robotów, gdzie sztywne segmenty ograniczają możliwości adaptacyjne i wszechstronność urządzeń. Natomiast, miękkie roboty, w całości złożone z elastycznych polimerów, lepiej naśladują żywe organizmy swoją elastyczną konstrukcją. Aby uwolnić roboty od łączenia ich z zewnętrznymi, ciężkimi jednostkami sterującymi, konieczne jest zastosowanie polimerów reagujących na bodźce, które ulegają makroskopowej deformacji w odpowiedzi na zdalne wyzwalanie. Takie materiały mogą przekształcić energię zawartą w bodźcach chemicznych lub fizycznych w makroskopowe odkształcenie. Wśród wielu stymulatorów duże zainteresowanie wzbudziło światło, które jest zdalnym, nieinwazyjnym i precyzyjnym bodźcem aktywującym. Chociaż wiele materiałów światłoczułych zostało już opracowanych i zbadanych w miękkiej robotyce, jednak szeroki wachlarz możliwych zastosowań oraz postęp w nanotechnologii i nanonauce pozwala na wytwarzanie nowych materiałów, które mogą przewyższać te, które zostały zaproponowane dotychczas.
Grupa będzie zajmować się:

  • projektowaniem i syntezą nowych reagujących na światło polimerów zawierających azobenzen (tj. azobenzene-containing light-responsive polymers – ALRP) do miękkiej robotyki
    Korzystając z doświadczenia naukowców z WCh UMK, specjalizujących się w chemii chalkogenidów, Grupa rozpoczyna badania nad wysoce wydajnymi azo-selenoorganicznymi materiałami do miękkiej robotyki. Niesymetryczne pochodne azowe funkcjonalizowane grupą alkiloselenową zostaną zsyntetyzowane poprzez sprzęganie azowe 8-hydroksychinoliny z aromatycznymi lub alifatycznymi p-aminofenyloselenidami (azoselenidy). Kolejna grupa niesymetrycznych pochodnych azowych, posiadających w swojej strukturze pierścień selenazolu, zostanie otrzymana poprzez sprzęganie azowe 1,3-selenazolo-2-amin z różnymi p-podstawionymi anilinami.
    Grupa hydroksylowana chinoliny w strukturze otrzymanych azoselenidów oraz pierwszorzędowa grupa aminowa pierścienia selenazolu zostaną następnie przekształcone w odpowiedni ester oraz amid metakrylowy. Nienasycone wiązanie podwójne zsyntetyzowanej pochodnej metakrylanu zostanie wykorzystane w reakcji polimeryzacji w celu wytworzenia finalnego Se-polimeru. Tak zaprojektowane materiały łączące światłoczułą funkcję azową z rusztowaniem selenoorganicznym będą wykorzystywane w miękkiej robotyce jako azo-materiały reagujące na aktywację światłem (ALRP).
  • badaniem materiałów kontrolowanych światłem
    Grupa przeprowadzi kompleksowe badania właściwości optycznych i ich zmian pod wpływem oddziaływania ze światłem o odpowiedniej długości fali dla nowo zsyntetyzowanych ALRP.
    Powszechnie wiadomo, że jedną z bardziej znaczących cech charakterystycznych związku azowego są dwie formy azobenzenu (trans i cis) oraz jego zdolność do odwracalnej foto-izomeryzacji pomiędzy termicznie stabilnym stanem trans i metastabilnym stanem cis po naświetleniu światłem o odpowiedniej długości fali. Izomeryzacja powoduje zmiany strukturalne w konfiguracji azobenzenu i znacząco wpływa na jego właściwości spektroskopowe, foto-fizyczne i fizyko-chemiczne. Jest to klucz do wyjątkowych efektów optycznych i foto-mechanicznych obserwowanych w barwnikach azowych. Aby zaobserwować taki efekt, materiał musi absorbować światło, dlatego znajomość właściwości optycznych odgrywa kluczową rolę w projektowaniu, a następnie w syntetyzowaniu materiałów nowej generacji do miękkiej robotyki.
    Aktywacja ALRP, po wystawieniu na napromieniowanie światłem spolaryzowanym, może przejawiać się poprzez foto-reorientację (trans – cis – trans) ze względu na prawie równoważną absorpcję izomerów trans i cis przy wybranych długościach fal. Dodatkowo aktywacja barwników ALRP może powodować pośrednie stany deformacji, które są chwilowo stabilne, nawet po usunięciu oświetlenia, ponieważ barwniki fotochromowe pozostają w indukowanym światłem stanie cis, dopóki nie powrócą do swojego początkowego stabilnego stanu trans. Taka czysta fotochemia prowadzi do wielu niezwykłych efektów przełączania i reagowania molekuł na oświetlanie, które można zaobserwować w tych systemach.
    W badaniach będą wykorzystywane optyczne metody pomiarowe, m.in.: tworzenie dyfrakcyjnych siatek powierzchniowych (surface-relief grating formation), polaryzacja metodą optyczną (all-optical poling), generowanie trzeciej harmonicznej (third-harmonic generation), Z-scan, fotoindukowana dwójłomność (photoinduced birefringence).
  • demonstracją zastosowań SR
    Jednym z kluczowych kierunków rozwoju grupy jest przeprowadzenie eksperymentu rejestrującego zmiany kształtu ALRP (naniesionego na elastyczne podłoże) pod wpływem oświetlenia. Poddana działaniu światła, struktura materiału zawierającego barwniki azobenzenowe podlega zmianom w wyniku siły jaką molekuły barwnika wywierają na otaczającą sieć polimeru poprzez przechodzenia od stabilnego izomeru trans do metastabilnego stanu cis. Siła ta jest określana jako „naprężenie sieciowe” lub „efekt push-pull” i powoduje zaburzenie porządku molekularnego, powodując skurcz wzdłuż kierunku molekularnego i prostopadłe rozszerzenie. Efektowi takiemu często towarzyszy tworzenie się wolnej objętości reprezentującej zmiany objętości cząsteczkowej. To z kolei można wykorzystać do zaprojektowania urządzeń, które wyginają się lub poruszają pod wpływem światła. Dlatego do sterowania urządzeniem można użyć światła o określonej długości fali. Włączenie takich molekularnych foto-przełączników do światłoczułych polimerów pozwala więc na przeniesienie zaabsorbowanej energii świetlnej na pracę mechaniczną, co czyni takie materiały doskonałymi kandydatami do zastosowań w SR.

Skład osobowy

  • Robert Czaplicki
  • Agata Joanna Pacuła-Miszewska
  • Dariusz Chomicki
  • Maciej Zboiński
  • Malgorzata Sypniewska
  • Abdallah Guerchi
  • Mateusz Rojek
  • Arasteh Jahani

Lider grupy – dr hab. Liliana Dobrzańska, prof. UMK

Grupa naukowa prowadzi badania w obszarze Inżynierii Krystalicznej i Chemii Ciała Stałego obejmujące:

  • Projektowanie, syntezę oraz charakterystykę materiałów krystalicznych o określonej strukturze i właściwościach, przykładowo materiałów porowatych bazujących na związkach koordynacyjnych nieciągłych lub polimerycznych (LD, ZR, prowadzone we współpracy z KU Leuven, Belgia), czy też materiałów wykazujących określone właściwości magnetyczne (TM we współpracy z UJ Kraków)
  • Syntezę i charakterystykę nanomateriałów mających zastosowanie w optoelektronice, foto- i elektrokatalizie, oraz w fotodegradacji (RS we współpracy z University of Glasgow, GT)
  • Syntezę i charakterystykę materiałów węglowych do konwersji i magazynowania energii (GT we współpracy z PG Gdańsk, UG Gdańsk, TUD Darmstadt)

Ponadto w obrębie zainteresowań grupy leżą:

  • badania nad dynamiką zachodzącą w monokryształach (LD)
  • badania nad zachowaniem materii w specyficznych warunkach – przykładowo pod podwyższonym ciśnieniem (LD, TM, RS)
  • badania polimorfizmu (LD, ZR, ŁF we współpracy z Imperial College London, Wielka Brytania)
  • badania topologiczne uzyskanych związków koordynacyjnych (LD, TM)
  • badania materiałów krystalicznych wykazujących nieliniowe właściwości optyczne (LD, RS)
  • badania materiałów wykazujących właściwości w nanoskali technikami mikroskopii elektronowej i metodami spektroskopowymi (GT we współpracy z UG Gdańsk, MPI Stuttgart)
  • ilościowa spektroskopia IR i Ramana, oznaczanie zanieczyszczeń organicznych w ‘clean roomach’ (GT, RS we współpracy z ESA, Holandia).

Inicjały: LD, TM, ZR, RS, GT, ŁF – odnoszą się do reprezentantów grupy (patrz plik skład osobowy)


Dr hab. Liliana Dobrzańska, prof. UMK – kieruje zespołem Inżynierii Krystalicznej i Materiałowej w obrębie Katedry Chemii Analitycznej i Spektroskopii Stosowanej Wydziału Chemii. Spędziła ona ponad 10 lat (2004-2015) w ośrodkach zagranicznych takich jak Stellenbosch University (RPA) oraz KU Leuven (Belgia). Była kierownikiem projektów finansowanych przez National Research Foundation, RPA (NRF) i National Fund for Scientific Research Flanders, Belgia (FWO). W okresie 1.10.2015-31.05.2018 sprawowała funkcję Kierownika Laboratorium Inżynierii Krystalicznej w Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskała finansowanie NCN (Sonata Bis). W roku 2018 przeniosła się do swojego rodzinnego miasta Torunia (Wydział Chemii, UMK). Dr hab. Liliana Dobrzańska, prof. UMK współpracuje z wieloma zagranicznymi jednostkami (Belgia, Hiszpania, Japonia, Wielka Brytania, Indie). Jej zainteresowania oscylują wokół przemian strukturalnych zachodzących w monokryształach, polimorfizmu, izostrukturalności oraz projektowania krystalicznych funkcjonalnych materiałów.

Skład osobowy

  • Zbigniew Rafiński
  • Tadeusz Muzioł
  • Robert Szczęsny
  • Grzegorz Trykowski
  • Łukasz Fijałkowski
  • Piotr Madajski
  • Renny Louis Anto M
  • Paul Le Garff
  • Simran Chaudhary

nauki o życiu

Lider grupy – prof. dr hab. n. med. Jacek Kubica

Miażdżyca jest chorobą cywilizacyjną, która jest najczęstszą przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych. U podłoża tej choroby leżą czynniki ryzyka, które współwystępując są określane jako zespół metaboliczny. Celem aktywności niniejszej grupy naukowej jest tworzenie nowych strategii leczenia zarówno osób z zaburzeniami metabolicznymi determinującymi wysokie ryzyko miażdżycy, jaki i osób, u których już wystąpiły powikłania tej choroby, w tym w szczególności zawał serca i niewydolność serca.
Prowadzona aktualnie i planowana na przyszłość aktywność naukowa opiera się o badania obserwacyjne, randomizowane badania kliniczne oraz meta-analizy. Realizując nasze projekty współpracujemy z naukowcami z Austrii, Włoch, Wielkiej Brytanii, Grecji, Finlandii, Litwy, Niemiec, Kanady i USA w ramach sieci COPERNICUS RESEARCH GROUP, której doroczne spotkania odbywają się w Bydgoszczy w ramach International Cardiovascular Research Meetings. Naszą współpracę opieramy o zarządzaną przez nas platformę SIRIO MEDICINE – Research Network (https://siriomedicine.com)


prof. dr hab. Jacek Kubica – Kierownik Katedry Kardiologii i Chorób Wewnętrznych CM UMK. Po ukończeniu studiów na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku w 1987 roku podjął pracę w tej Uczelni, początkowo w III Klinice Chorób Wewnętrznych, a następnie w II Klinice Chorób Serca. Zdobył kolejne stopnie specjalizacji z zakresu chorób wewnętrznych (I stopnia w 1991 r., II stopnia w 1994 r.) i kardiologii (w 2001 r.). W 2000 roku rozpoczął pracę w Akademii Medycznej w Bydgoszczy jako Kierownik Katedry i Kliniki Kardiologii i Chorób Wewnętrznych. Stopień naukowy doktora uzyskał w roku 1992, doktora habilitowanego w roku 1997. W roku 2006 uzyskał tytuł naukowy profesora. Prof. Kubica zajmuje się kardiologią interwencyjną, leczeniem chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi oraz niewydolnością serca. Jest autorem licznych publikacji naukowych z tego zakresu. Kilkukrotnie jego publikacje miały wpływ na formułowanie zaleceń terapeutycznych międzynarodowych towarzystw naukowych. Współpracuje naukowo z licznymi ośrodkami zagranicznymi w USA, Włoszech, Niemczech, Austrii i Korei Południowej. W trakcie swojej aktywności zawodowej był beneficjentem prestiżowych stypendiów (1989 – Stypendium im. Jana Pawła II Instytutu Kultury Chrześcijańskiej; 1991 – Stypendium Uniwersytetu w Pavii; 1993 – Stypendium Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego; 1994/95 – Stypendium sponsorowane przez Knoll Italia). Karierę naukową prof. J. Kubica rozwijał również na zagranicznych uczelniach – we Włoszech – Università degli Studi di Pavia; w Holandii – Universiteit Leiden; w USA – Johns Hopkins University). Jest corocznym organizatorem międzynarodowej konferencji kardiologicznej – Intervascular Cardiovascular Research Meeting organizowanej w Bydgoszczy.

Skład osobowy

  • Aldona Kubica
  • Piotr Adamski
  • Eliano Navarese
  • Małgorzata Ostrowska
  • Piotr Niezgoda
  • Piotr Michalski
  • Łukasz Pietrzykowski
  • Przemysław Podhajski
  • Jakub Ratajczak

Lider grupy – prof. dr hab. Elżbieta Żbikowska

Globalne ocieplenie, niezależnie od akceptowanych przez różne grupy naukowców uwarunkowań, jest faktem. W ślad za zmianami klimatycznymi postępują zmiany w biocenozach, w tym tych istotnie wpływających na życie ludzi. Wolno żyjące oraz pasożytnicze bezkręgowce, stanowią ważny element zarówno lądowych, jak i wodnych biocenoz wpływając na bazę pokarmową oraz procesy fizjologiczne ludzkich populacji. Ze względu na zmiennocieplność zwierząt bezkręgowych zasięgi występowania różnych ich gatunków determinuje temperatura otoczenia, co oznacza, że w obliczu ocieplenia klimatu pojawiają się jakościowe i ilościowe zmiany w populacjach. Zrozumienie mechanizmów adaptacji bezkręgowców, w szczególności reprezentujących dwa najliczniejsze typy – stawonogi i mięczaki, do zmian klimatycznych ma kluczowe znaczenie dla środowiska i ludzi. Adaptacje dotyczące tak cyklu życiowego, jak i interakcji wymienionych bezkręgowców z innymi organizmami występują zarówno na poziomie osobniczym, począwszy od najwcześniejszych etapów ontogenezy,  jak i populacyjnym. Zdolności adaptacyjne stawonogów i mięczaków do globalnych zmian determinują oczekiwane ale także nieznane efekty dla środowiska i ludzi. Dlatego możemy spekulować, że globalne ocieplenie niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i zagrożenia.

Członkowie grupy badawczej wykorzystując tradycyjne i molekularne metody diagnostyki gatunków oraz narzędzia do badań polowych i eksperymentalnych podejmują próby wyjaśnienia realnych i potencjalnych skutków globalnego ocieplenia w wybranych lokalizacjach Niżu Polskiego dotyczące przede wszystkim zmian w zasięgu występowania owadów zapylających, teratologicznych skutków wahań temperatury otoczenia, składu mikrobioty przewodów pokarmowych modelowych bezkręgowców oraz zagrożenia ze strony pasożytów transmitowanych przez żywicielskie i wektorowe mięczaki i stawonogi.


Prof. dr hab. Elżbieta Żbikowska – jest kierownikiem Katedry Zoologii Bezkręgowców i Parazytologii na Wydziale Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych UMK. Jej zainteresowania badawcze obejmują zagadnienia z zakresu: (i) ekofizjologii mięczaków – preferencje termiczne słodkowodnych ślimaków, hematologiczne wskaźniki adaptacji lądowych ślimaków do zimowego odrętwienia, objawy gorączki behawioralnej; (ii) różnorodności przywr w populacjach żywicielskich gatunków ślimaków – morfologiczna i molekularna identyfikacja larwalnych stadiów pasożytów; (iii) interakcji w układzie żywiciel-pasożyt w oparciu o model ślimak-przywry – gigantyzm somatyczny żywiciela, kastracja pasożytnicza, behawioralna anapireksja; oraz (iv) transmisji przywr o znaczeniu medycznym i weterynaryjnym w środowisku – m. in. wykorzystanie obcego gatunku mięczaka do zmniejszania zagrożenia swimmer’s itch na kąpieliskach. Kierowała bądź uczestniczyła w realizacji czterech projektów badawczych (KBN: 2001-2004, MNiSW: 2009-2012, 2010-2012, NCN: 2017-2020), których efekty zostały opublikowane w znanych czasopismach naukowych. Recenzowała projekty badawcze złożone do Czeskiej Akademii Nauk. Od lat współpracuje z parazytologami z Uniwersytetu Karola w Pradze oraz Czeskiej Akademii Nauk w Czeskich Budziejowicach. Profesor Żbikowska była promotorem dwóch doktoratów – wypromowała dr Annę Cichy i dr Annę Stanicką, które z dużym powodzeniem kontynuują badania z zakresu parazytologii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pełniła rolę recenzenta rozpraw habilitacyjnych i doktorskich oraz super recenzenta profesury. Prof. Elżbieta Żbikowska Jest członkiem Stowarzyszenia Malakologów Polskich (prezes w latach 2017-2022), a także członkiem Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego i członkiem zarządu Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Jest autorką lub współautorką licznych publikacji naukowych w tym czterech monografii: „Interakcje w układzie żywiciel-pasożyt między błotniarkami Lymnaea stagnalis i przywrami z gatunków: Diplostomum pseudospathaceum, Echinoparyphium aconiatum, Plagiorchis elegans” – Wydawnictwo UMK (2006); „Host manipulations by parasites and viruses” – Wydawnictwo Springer (2015); „Atlas of Digenea developmental stages. The morphological characteristics and spread within the populations of freshwater snails from the Brodnickie Lakeland, Poland” – Wydawnictwo UMK (2016); „Świat i pasożyty człowieka. Przewodnik nie tylko dla turystów” – Wydawnictwo TNT (2021).

Skład osobowy

  • Anna Nowakowska
  • Teresa Napiórkowska
  • Janusz Żbikowski
  • Anna Cichy
  • Przemysław Grodzicki
  • Anna Stanicka
  • Paulina Idczak

Lider grupy –  dr hab. Renata Studzińska, prof. UMK

Choroby cywilizacyjne stanowią jeden z największych problemów zdrowotnych.  Przykładem globalnych zagrożeń jest bez wątpienia cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe czy choroby nowotworowe. U podłoża wielu z tych chorób leży przewlekły stan zapalny. Mimo dotychczasowego stosowania różnych grup leków, które są ukierunkowane na poszczególne mechanizmy patogenetyczne chorób cywilizacyjnych, efekty nadal nie są zadowalające. Problemy w leczeniu chorób cywilizacyjnych sprawiają, że istnieje potrzeba ciągłego poszukiwania nowych, lepszych leków, zarówno tych ukierunkowanych na pojedynczy cel molekularny, jak i leków wielocelowych.

Celem grupy badawczej „Innowacyjne leki w terapii chorób cywilizacyjnych” są zaawansowane interdyscyplinarne, wielokierunkowe badania nad poszukiwaniem nowych leków w chorobach cywilizacyjnych, tj. nowotwory, cukrzyca typu 2, zespół metaboliczny, zespół Cushinga, reumatoidalne zapalenie stawów. Innowacyjne spojrzenie na problem wyraża się przede wszystkim w poszukiwaniu substancji o niskiej toksyczności, które mogłyby charakteryzować się odmiennym od dotychczas stosowanych preparatów mechanizmem działania oraz działających jedno- lub wielocelowo, co jest szczególnie istotne w terapii chorób o złożonej etiologii.

Prace zespołu obejmują:

1) Projektowanie oraz pozyskiwanie nowych substancji o potencjalnej aktywności biologicznej (głównie związków z ugrupowaniami heterocyklicznymi) na drodze syntezy chemicznej, w tym:

  • innowacyjnych leków przeciwnowotworowych, które będą działały na określone cele molekularne odpowiedzialne za wzrost, progresję i rozprzestrzenianie się raka;
  • innowacyjnych leków, które mogłyby zostać wykorzystane w leczeniu chorób metabolicznych, tj. zespołu metabolicznego, zespołu Cushinga, cukrzycy typu 2;
  • innowacyjnych leków o aktywności przeciwzapalnej i antyproliferacyjnej.

2) Wielokierunkowe badania aktywności otrzymanych związków:

  • aktywność przeciwnowotworowa;
  • aktywność inhibicyjna zsyntetyzowanych związków w stosunku do wybranych enzymów odgrywających rolę w leczeniu chorób o podłożu metabolicznym;
  • caktywność przeciwzapalna i immunomodulująca.

Przeprowadzone badania pozwolą wyodrębnić spośród otrzymanych związków te, które charakteryzują się najwyższą aktywnością biologiczną i niską toksycznością i mogą być poddane badaniom klinicznym.

 


Dr hab. Renata Studzińska, prof. UMK jest kierownikiem Katedry Chemii Organicznej na Wydziale Farmaceutycznym CM UMK. Po ukończeniu studiów na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy podjęła pracę w Katedrze Chemii Ogólnej na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Bydgoszczy. W roku 2005 uzyskała stopień doktora nauk medycznych w zakresie biologii medycznej. Od 2014 roku jest pracownikiem Katedry Chemii Organicznej na Wydziale Farmaceutycznym Collegium Medicum UMK. Stopień doktora habilitowanego uzyskała w 2019 roku. Jej zainteresowania naukowe skupiają się na syntezie związków heterocyklicznych oraz ocenie ich aktywności farmakologicznej. W ostatnich latach prowadzi głównie badania nad poszukiwaniem selektywnych inhibitorów dehydrogenazy 11β-hydroksysteroidowej typu 1 i 2 – enzymów uważanych za regulatory funkcji glukokortykosteroidów na poziomie komórki/tkanki – potencjalnych celów molekularnych w leczeniu chorób metabolicznych. Drugim istotnym aspektem prowadzonych badań jest synteza nowych substancji o aktywności przeciwnowotworowej.

Skład osobowy

  • Renata Paprocka
  • Krzysztof Łączkowski
  • Szymon Baumgart
  • Tomasz Kosmalski
  • Anna Helmin-Basa
  • Małgorzata Wiese-Szadkowska
  • Daria Kupczyk
  • Katarzyna Piechowska
  • Dominika Kołodziej
  • Monika Przybysz

Lider grupy – Prof. dr hab. n. med. Tomasz Grzybowski 

Grupa Archeogenomika, mikrobiomika i genomika sądowa (ForensOMICs) została wyłoniona w obszarze nauk o życiu, ma ona jednak charakter multidyscypinarny – skupia archeologów, genetyków populacyjnych i sądowych oraz bioinformatyków. W założeniu zespół koncentruje się na szerokim spektrum zastosowań współczesnej genomiki, czyli nauki o genomach wykorzystującej różne technologie wielkoskalowego sekwencjonowania DNA (MPS, massively-parallel sequencing). Badania będą prowadzone w trzech głównych obszarach:

  • rekonstrukcji pochodzenia biogeograficznego oraz określania pokrewieństwa osób z różnych stanowisk archeologicznych, na podstawie analizy genomów z materiału kostnego
  • przewidywania pochodzenia biogeograficznego oraz ustalania czasu zgonu w medycynie sądowej za pomocą analizy mikrobiomów
  • predykcji pochodzenia oraz cech wyglądu zewnętrznego człowieka dla potrzeb sądowych za pomocą różnych markerów genetycznych

Trzon zespołu stanowią doświadczeni archeolodzy – prof. dr hab. Anna Drążkowska, dr hab. Dariusz Poliński, prof. UMK (Instytut Archeologii UMK) oraz genetycy populacyjni, ewolucyjni i sądowi – prof. dr hab. Tomasz Grzybowski (lider grupy) i dr hab. Katarzyna Skonieczna, prof. UMK (Katedra Medycyny Sądowej Wydziału Lekarskiego CM UMK). Młodszymi członkami zespołu są mgr Sonia Tomczak ze Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych, Teologicznych i Artystycznych UMK oraz genetycy i lekarze z Wydziału Lekarskiego CM UMK (dr Urszula Rogalla-Ładniak, dr Anna Radziszewska, dr Anna Duleba oraz mgr Mariusz Gawrych). Bioinformatyczne aspekty badań będzie koordynował prof. dr hab. Jarosław Meller z Katedry Informatyki Stosowanej UMK, uznany w skali międzynarodowej badacz w dziedzinie bioinformatyki strukturalnej, funkcjonalnej  genomiki oraz biologii obliczeniowej. Niezależnie od różnych aplikacji nowoczesnych technik genomowych, zespół jest również nastawiony na świadczenie i rozwijanie nowych usług badawczych – jego członkowie z Katedry Medycyny Sądowej CM UMK dwa razy z rzędu wygrali otwarty przetarg na prowadzenie badań genetyczno-identyfikacyjnych dla Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (IPN).


Prof. dr hab. n. med. Tomasz Grzybowski – kierownik Katedry Medycyny Sądowej na Wydziale Lekarskim Collegium Medium w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się m.in. wokół archeogenetyki, czyli zastosowań genetyki populacyjnej oraz filogeografii molekularnej w rekonstrukcji przeszłości populacji. Na przestrzeni ostatnich dwóch dekad prowadził badania wielu populacji Europy i Azji z wykorzystaniem różnych markerów genetycznych. Jego badania markerów haploidalnych (mitochondrialnego DNA oraz chromosomów Y) pozwoliły na lepsze zrozumienie pochodzenia i rozprzestrzenienia się ludności słowiańsko-języcznej w Europie. W drugiej połowie lat 90-tych jako pierwszy w Polsce zastosował analizę sekwencji mtDNA w genetyce sądowej; był również w naszym kraju pionierem badań pełnych genomów mitochondrialnych dla celów populacyjnych i sądowych. Dzięki bliskiej współpracy z Instytutem Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Innsbrucku (Austria), od jej powstania ponad 20 lat temu współtworzył EMPOP – populacyjną bazę danych haplotypów mtDNA wykorzystywaną przez międzynarodowe środowisko genetyków sądowych. W latach 2000-2004 prowadził badania genetyczno-identyfikacyjne materiału kostnego z grobów masowych byłej Jugosławii na zlecenie Międzynarodowej Komisji Osób Zaginionych (ICMP). W latach 2018-2022 był liderem konsorcjum uczelni medycznych wykonujących badania genetyczno-identyfikacyjne ofiar totalitaryzmu komunistycznego dla Instytutu Pamięci Narodowej (IPN). Jest Redaktorem Naczelnym (z wyboru) Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii (70 pkt. MEiN), jedynego periodyku naukowego w naszym kraju poświęconego szeroko rozumianej medycynie sądowej.

Skład osobowy

  • Jarosław Meller
  • Anna Drążkowska
  • Dariusz Poliński
  • Katarzyna Skonieczna
  • Anna Duleba
  • Urszula Rogalla-Ładniak
  • Anna Radziszewska
  • Mariusz Gawrych
  • Sonia Tomczak

Lider grupy – Prof. dr hab. Alina Sionkowska

Zespół Biomateriałów i Kosmetyków IDUB jest interdyscyplinarną grupą badawczą w obszarze badań dotyczących biomateriałów i kosmetyków. Zajmuje się badaniami materiałów polimerowych, metalicznych, ceramicznych, kompozytowych. Zespół opracowuje i charakteryzuje innowacyjne materiały na bazie polimerów, biopolimerów oraz ich mieszanin. Polimery i biopolimery wykorzystywane są do opracowania hydrożeli, struktur 3D i powłok. Celem grupy badawczej jest projektowanie biomateriałów, które mogą znaleźć  potencjalne zastosowanie w praktyce klinicznej. W Zespole projektowane są również innowacyjne preparaty kosmetyczne oraz prowadzone są badania skóry i włosów po ich zastosowaniu.  Oprócz badań laboratoryjnych w Zespole dokonuje się symulacji za pomocą dynamiki molekularnej.

Członkami  grupy są:

  • badacze z dziedziny chemii z bardzo dużym doświadczeniem w badaniach biomateriałów nieorganicznych oraz polimerowych, w tym również z doświadczeniem w symulacjach metodą dynamiki molekularnej.
  • badacze z dziedziny weterynarii z bardzo dużym doświadczeniem w zastosowaniach biomateriałów w praktyce klinicznej.
  • doktoranci szkół doktorskich

Członkowie zespołu naukowego współpracują z wieloma ośrodkami w kraju i zagranicą.


Prof. dr hab. Alina Sionkowska jest związana z UMK od początku swojej kariery naukowej. W roku 1997 uzyskała stopień doktora nauk chemicznych, w 2006 uzyskała stopień doktora habilitowanego, a w roku 2012 – tytuł profesora. W swojej pracy naukowej zajmuje się badaniami właściwości biopolimerów takich jak kolagen, chitozan, kwas hialuronowy, celuloza, żelatyna, oraz badaniami właściwości hydrodynamicznych i powierzchniowych mieszanin na bazie kolagenu, chitozanu, fibroiny jedwabiu i kwasu hialuronowego. W centrum jej zainteresowań badawczych są nanokompozyty biopolimerowe zawierające oprócz wymienionych biopolimerów również nanocząstki nieorganiczne. Zajmuje się również projektowaniem hydrożeli biopolimerowych, funkcjonalnych materiałów biopolimerowych oraz wielofunkcyjnych kosmetyków. Od roku 2013 prof. A. Sionkowska pełni funkcję kierownika Katedry Chemii Biomateriałów i Kosmetyków. Jest członkiem Komitetu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej Polskiej Akademii Nauk oraz członkiem zarządu Polskiego Stowarzyszenia Biomateriałów. Jest też członkiem Polskiego Towarzystwa Chemicznego. W roku 2017 była przewodniczącą komitetu organizacyjnego ogólnopolskiej konferencji Chemia dla Urody i Zdrowia, a w roku 2018 i 2021 międzynarodowej konferencji Chemistry for Beauty and Health. Prof. A. Sionkowska jest bardzo aktywna na arenie międzynarodowej; w ciągu ostatnich lat była członkiem Management Committee siedmiu akcji COST. Wygłosiła kilkanaście wykładów na zaproszenie na konferencjach międzynarodowych. Była koordynatorem pięciu grantów NATO, grantu POLONIUM we współpracy z Francją. Była stypendystką The Welcome Trust (UK) oraz stypendystką The Swedish Institute. Przebywała na stażach naukowych w Królewskiej Akademii Medycznej w Sztokholmie, w uniwersytetach brytyjskich (w Cambridge, w Bristol, Stirling, Wales), w uniwersytecie Laval w Kanadzie, Bordeaux we Francji, Tbilisi w Gruzji, oraz uniwersytecie Genueńskim we Włoszech.

Skład osobowy

  • Urszula Pasławska
  • Katarzyna Lewandowska
  • Piotr Piszczek
  • Aleksandra Radtke
  • Maciej Przybyłek
  • Robert Pasławski
  • Marlena Grodzicka
  • Marta Szulc
  • Patrycja Brudzyńska

nauki Humanistyczne, Społeczne i o Sztuce

Lider grupy – dr hab. Tomasz Jarmużek, prof. UMK

Grupę Badawcza: „Logika Filozoficzna: teoria i zastosowania” tworzą naukowcy związani przede wszystkim z Wydziałem Filozofii i Nauk Społecznych UMK, zaś istotną część składu osobowego grupy stanowią pracownicy Katedry Logiki. Zagadnienia, którymi zajmujemy się w ramach grupy, to:

  • logiki nieklasyczne (parakonsystentne, wiążce, pozycyjne, deontyczne, epistemiczne, niemonotoniczne itd.)
  • zastosowania logiki do budowy teorii formalnych (mereologia, geometrie bezpunktowe itd.),
  • algebra abstrakcyjna,
  • konstruowanie i zastosowania systemów logicznych do formalizacji teorii nauk społecznych oraz humanistycznych,
  • związane z powyższym problemy filozofii języka i pragmatyki.

Jako grupa badawcza współpracujemy z ośrodkami naukowymi ze wszystkich kontynentów (poza Antarktydą). Współorganizujemy m. in. cykliczną konferencję Non-Classical Logics. Theory and Applications, Chinese-Polish Workshop on Applied Logic oraz Workshop on Relating Logic.


dr hab. Tomasz Jarmużek, prof. UMK – autor czterech monografii, jednego tłumaczenia oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych. Obecnie kierownik Katedry Logiki UMK. Kierownik oraz członek zespołu projektów krajowych lub międzynarodowych. Opiekun dwóch prac doktorskich. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się głównie na metateorii systemów tablicowych, logikach pozycyjnych, logikach wiążących (semantyce wiążącej), logikach niemonotonicznych oraz zastosowaniach logiki. Obecnie prezes Polskiego Towarzystwa Logiki i Filozofii Nauki, drugiego najstarszego na świecie narodowego towarzystwa zrzeszającego logików.

Skład osobowy

  • Andrzej Pietruszczak
  • Rafał Gruszczyński
  • Marek Nasieniewski
  • Krystyna Mruczek-Nasieniewska
  • Mateusz Klonowski
  • Maria Paula Menchon
  • Michał Oleksowicz
  • Ricardo Arthuro Nicolas- Francisco
  • Łukasz Matelski

Lider grupy – dr Kamil Adamczak

Centrum Archeologii Stosowanej (CAA) powołano w celu wzmocnienia jednego z głównych kierunków działalności naukowej Katedry Prahistorii w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu, związanej z wykorzystaniem nowoczesnych technik instrumentalnych w praktyce archeologicznej oraz umiędzynarodowieniem wyników badań. Głównym obszarem badawczym CAA są zagadnienia dotyczące najstarszej metalurgii na ziemiach polskich, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad proweniencją surowca oraz organizacją warsztatów odlewniczych. Na kluczowych stanowiskach pradziejowych w województwie kujawsko-pomorskim będą prowadzone badania geoprospekcyjne, w tym na reliktach najdalej położonego na północny-wschód w Europie neolitycznego rondela w Tylicach oraz na osiedlach obronnych ludności kultury łużyckiej z Kujaw i ziemi chełmińskiej. Poza tym w ramach działalności CAA będą realizowane badania nad produkcją i użytkowaniem pradziejowych naczyń ceramicznych z wykorzystaniem analiz lipidów i paleoproteomiki.


dr Kamil Adamczak – jest pracownikiem Katedry Prahistorii w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu. W latach 2008–2013 był zatrudniony w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie w Zakładzie Epoki Kamienia. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół młodszej epoki kamienia i wczesnej epoki brązu w Europie Środkowej, a w ostatnich latach również zagadnień dotyczących najstarszej metalurgii i garncarstwa na ziemiach polskich. W 2017 roku kierował grantem NCN Miniatura1 pt. „Zastosowanie zaawansowanych metod instrumentalnych w studiach nad ceramiką pradziejową. Badania pilotażowe”. Jest autorem kilkudziesięciu rozdziałów w monografiach naukowych oraz artykułów, opublikowanych m.in. w Nature Human Behaviour, Antiquity, Journal of Archaeological Science: Reports, Royal Society Open Science.

Skład osobowy

  • Jacek Gackowski
  • Kamil Nowak
  • Hanna Połeć
  • Jakub Wojtecki
  • Maciej Urban

Lider grupy – dr hab. Dominik Antonowicz, prof. UMK

Grupę “Szkolnictwo wyższe, nauka oraz technologia” tworzą naukowcy skupieni na badaniach problemów związanych z szeroko rozumianą nauką, jej społecznym wymiarem, pełnionymi funkcjami, a przede wszystkim towarzyszącym formom jej organizacji. W ramach Grupy HEST realizowane są równolegle następujące  główne tematy badawcze:

  1. Funkcjonowanie rady uczelni
    Badania dotyczą roli rad uczelni, struktury, składu oraz zakres władzy w ustroju instytucji szkolnictwa wyższego w wybranych krajach europejskich. Badanie realizowana są przez zespoły badawcze z czterech uniwersytetów (University of Tampere, KTH Stockholm, oraz University of Aveiro).
  1. Publiczne uczelnie zawodowe w Polsce
    Jest to próba określenia strategii rozwoju sektora publicznych uczelni zawodowych w Polsce poprzez poznanie ich instytucjonalnej tożsamości, diagnozę wyzwań z jakimi się mierzą oraz zmapowania pełnego spektrum realizowanych przez nie funkcji, zarówno w ramach systemu szkolnictwa wyższego, ale przede wszystkim dla społeczeństwa i gospodarki.
  1. Sprawiedliwość w edukacji uniwersyteckiej a zaufanie studentów do nauki
    Badania służą sprawdzeniu, jak studenci polskich uniwersytetów rozumieją i oceniają sprawiedliwe traktowanie przez nauczycieli akademickich i władze uczelni oraz jak (nie)sprawiedliwe traktowanie koreluje z satysfakcją studentów i postrzeganą legitymizacją władz uczelni.
  1. Knowledge co-creation and environmental activism – the case of air pollution
    Badanie skoncentrowane jest na analizie mechanizmów tworzenia wiedzy i jej wykorzystania w działaniach podmiotów (organizacji pozarządowych, społeczeństwa, ekspertów) zaangażowanych w przeciwdziałanie zanieczyszczeniu powietrza.

dr hab. Dominik Antonowicz, prof. UMK – jest kierownikiem katedry Badań nad Nauką i Szkolnictwem Wyszym na UMK w Toruniu. Jego zainteresowania badawcze koncertują się wokół polityki naukowej i zarządzania w szkolnictwie wyższym. Swoje badania Dominik realizował w wielu miejscach na świecie, między innymi w Centre of Higher Education Policy Studies (CHEPS), University of Twente (2008-2009), Centro de Investigação de Políticas do Ensino Superior CIPES, University of Porto (2016), a ostatnio jako professor wizytujący w Ontario Institute for Studies in Education (OISE) University of Toronto (2020-2021). Jest on autorem kilkudziesięciu prac w najbardziej wpływowych czasopsimach naukowych (e.g. Higher Education, Studies in Higher Education, Higher Education Policy) oraz rozdziałów w tomach zbiorowych ukazujących się w takich wydawnictwach jak Oxford University Press, Routledge, Palgrave-Macmillan, Springer or Sense.

Skład osobowy

  • Anna Pokorska
  • Dominik Antonowicz
  • Marta Jaworska
  • Jarosław Domalewski
  • Krzysztof Wasielewski
  • Katarzyna Suwada
  • Michał Wróblewski
  • Stanisław Burdziej
  • Filip Gołębiewski

Lider grupy – dr Anna Maleszka

Członków naszej grupy łączą kompetencje w zakresie badań miejskich. Jako grupa historyków i socjologów kultury, planujemy rozwijać wspólne badania nad funkcjonalnością miejskich przestrzeni publicznych. Nasza grupa postrzega miejskie przestrzenie publiczne z jednej strony jako miejsca, w których dokonują się praktyki społeczne, gdzie ideologie są uzewnętrzniane i gdzie określony porządek społeczno-polityczny jest ustanawiany i reprodukowany („canvas”), a z drugiej strony jako elementy, które kształtują, prowokują i wpływają na aktywność społeczną („catalyst”). W świecie, w którym już blisko 60% ludzi mieszka w miastach, pośród szeregu problemów związanych z urbanizacją obserwujemy nasilającą się atomizację życia społecznego, będącą przeciwieństwem znanej od średniowiecza istoty życia miejskiego – wspólnoty. Nasuwa się pytanie, w jakim stopniu zmiany w funkcjonalności przestrzeni publicznych przyczyniają się do tego procesu; czy odpowiednie wykorzystanie i zagospodarowanie współczesnych przestrzeni publicznych mogłoby pomóc w przeciwdziałaniu tym tendencjom.

Historycy i socjologowie podobnie opisują i interpretują interakcje społeczeństwa miejskiego i miejskiej przestrzeni publicznej, zwłaszcza gdy w grę wchodzi władza i ideologia; czerpiąc z różnych źródeł i odnosząc się do różnych epok, obie dyscypliny postrzegają mechanizmy i procesy o długim czasie trwania na podobnej podstawie teoretycznej. Współpraca historyków i socjologów kultury zwiększa stosowalność badań historycznych i zapewnia szerszy kontekst dla badań społeczno-kulturowych. Nadrzędnym celem współpracy jest zbudowanie wspólnych ram metodologicznych i pojęciowych, modelu współpracy historyków i socjologów kultury w badaniu zjawisk długiego trwania. Rozwój naszej grupy powinien być nastawiony na osiągnięcie tego celu.

Główne punkty interdyscyplinarnej współpracy obejmują:

  1. spektra użytkowania i oddziaływania przestrzeni publicznych w odniesieniu do modeli uczestnictwa, wspólnoty, obywatelstwa i władzy na przestrzeni dziejów i współcześnie. (np. wspólne użytkowanie przestrzeni a poczucie wspólnoty, dobro wspólne a funkcjonalność przestrzeni, uczestnictwo a hegemonia, wpływ turystyki na charakter przestrzeni publicznych, miejskie uroczystości i festiwale, modele i sposoby konsumpcji zbiorowej).
  2. przejawy adaptacji przestrzeni publicznych do zmieniających się oczekiwań społecznych (bytowych, estetycznych, np. koncepcje zagospodarowania fringe belt-ów, wpływ bezdomności na przestrzenie publiczne) i warunków ekologicznych (np. ochrona przed kryzysami ekologicznymi i ich powstrzymywanie, rewitalizacja publicznych terenów rekreacyjnych).

Dr Anna Meleszka – Absolwentka dwóch kierunków toruńskiego uniwersytetu – historii (magisterium w 2015) i filologii angielskiej (magisterium w 2016), w 2022 roku uzyskała stopień doktora w dyscyplinie historia na podstawie pracy pt. „Urbanizacja na obrzeżach łacińskiej Europy. Studium komparatystyczne rozwoju miast i krajobrazu miejskiego w Prusach, Inflantach i Irlandii w XII-XIV wieku”, wyróżnionej przez Radę Dyscypliny Naukowej Historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Od kwietnia 2022 roku jest zatrudniona na stanowisku adiunkta na Wydziale Nauk Historycznych UMK. Jest mediewistką, do jej zainteresowań naukowych należy szczególnie historia miast, historia wypraw krzyżowych, dawne i współczesne narracje o miastach i procesach historycznych. Anna Maleszka realizowała staż na Trinity College Dublin (2017), pracowała i pracuje jako członkini zespołów badawczych w projektach finansowanych ze środków NCN i NPRH, m.in. Harmonia i Dziedzictwo narodowe. W latach 2017-2022 kierowała projektem NCN Preludium. Pozostaje członkinią zespołu atlasu historycznego miast polskich, nagrodzonego m.in. przez Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, członkinią Atlas Working Group działającej przy International Commission for the History of Towns, a także sekretarzem redakcji Ordines Militares Colloquia Torunensia Historica. Yearbook for the Study of the Military Orders. Jest współtwórczynią i organizatorką toruńskich edycji Forum Młodych Badaczy Historii Miast, odbywającego się wraz z doroczną konferencją Komisji Historii Miast przy Komitecie Nauk Historycznych PAN. W I połowie 2023 roku odbywa pierwszy staż podoktorski w Santander na Universidad de Cantabria.

Skład osobowy

  • Wojciech Goszczyński
  • Roman Czaja
  • Tomasz Szlendak
  • Jarosław Dumanowski
  • Krzysztof Olechnicki
  • Michał Targowski
  • Malwina Krajewska
  • Martyna Hoffman
  • Bartłomiej Karnasiewicz

Lider grupy – dr hab. Maciej Serowaniec, prof. UMK

„Władztwo budżetowe” od samego początku kształtowania się ustrojów demokratycznych było przedmiotem ostrej rywalizacji pomiędzy władzą ustawodawczą a wykonawczą. Organy władzy ustawodawczej (parlamenty) po dzień dzisiejszy traktują tą kompetencję jako swoisty „klejnot w koronie”. W ostatnich dekadach zaobserwować możemy jednak systematyczny umacnianie roli organów władzy wykonawczej (rządów państw członkowskich UE) w procedurach budżetowych, w szczególności w związku z ustanowieniem unijnego mechanizmu zarządzania gospodarczego i fiskalnego. Wprowadzenie mechanizmów zachęcających państwa członkowskie do ściślejszej dyscypliny budżetowej, zasadniczo przyczyniło się do dalszego ograniczenia roli parlamentów narodowych, które i tak w literaturze przedmiotu często określane są mianem „przegranych” procesu integracji europejskich. CEDAR ma na celu wyjaśnienie mechanizmów odpowiedzialności w zarządzaniu gospodarczym UE, zdefiniowanych jako zdolność do kontroli i kwestionowania decyzji organów władzy wykonawczej przez parlamenty narodowe oraz zbadanie dyskursu politycznego dotyczącego tego obszaru polityki w państwach członkowskich UE, osadzonego w europejskich ramach instytucjonalnych (zadanie 1). W ramach projektu CEDAR postaramy się również odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób zasady zarządzania gospodarczego UE mogą wzmocnić odpowiedzialność integracyjną parlamentów narodowych, w szczególności w zakresie przeciwdziałania deficytowych tendencji rządów państw członkowskich oraz zrównoważenia asymetrii informacyjnej w kwestiach budżetowych (zadanie 2). Z tego względu projekt CEDAR ma szansę odegrać ważną rolę w procesie rozwoju mechanizmów odpowiedzialności demokratycznej w państwach członkowskich UE i  może przyczynić się również do debaty na temat kondycji demokracji w Europie.

W skład zespołu badawczego wejdą specjaliści z zakresu krajowego i porównawczego prawa konstytucyjnego, prawa Unii Europejskiej, finansów publicznych oraz ekonomii. W trakcie realizacji projektu zespoł CEDAR będzie wspierany przez zewnętrznych badaczy z Center for Parliamentary Studies LUISS Roma i Sciences Po Centre d’études europénnes oraz Faculty of Economics and Business University of Granada.


Prof. dr hab. Maciej Serowaniec – pracownik badawczo-dydaktyczny Katedry Prawa Konstytucyjnego Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu. Autor ponad 150 publikacji z zakresu polskiego i porównawczego prawa konstytucyjnego. Visiting Professor na LUISS “Guido Carli” w Rzymie. Kierownik grantu pt. „Najwyższe organy kontroli w systemach konstytucyjnych państw członkowskich Unii Europejskiej” (grant NCN nr 2018/02/X/HS5/00047). W charakterze wykonawcy bierze także udział w realizacji międzynarodowych grantów badawczych finansowanych ze środków Komisji Europejskiej (“Responding to Emerging Dissensus: Supranational Instruments & Norms of European Liberal Democracy – Horizon Europe oraz ”Better Knowledge for Better Solutions” – program Hercule III). Laureat stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców na lata 2018-2020. Laureat European Court of Auditors Postgraduate Research Grant Programme (2022). Członek Towarzystwa Naukowego w Toruniu oraz ICON Society.

Skład osobowy

  • Zbigniew Witkowski
  • Cristina Fasone
  • Wojciech Morawski
  • Katarzyna Witkowska-Chrzczonowicz
  • Jacek Wantoch-Rekowski
  • Aranka Ignasiak-Szulc
  • Natalia Daśko
  • Wojciech Włoch
  • Martyna Wilmanowicz- Słupczewska