Percepcja, Poznanie i Język

Percepcja, Poznanie i Język. Kierownikiem jest dr Bibianna Bałaj

Nasze wyłaniające się pole badawcze “Percepcja, Poznanie i Język (Perception, Cognition and Language; PeCoLa) składa się z czeterch oddzielnych, choć współpracujących grup badawczych:

1. Percepcja czasowa i dźwiękowa

• Lider: dr Monika Lewandowska z Instytutu Psychologii UMK.
• Celem zespołu jest badanie percepcji słuchowej oraz analiza przetwarzania czasowego informacji poznawanych wzrokowo lub dźwiękowo w kontekście różnic indywidualnych. Stosując precyzyjne pomiary czasów reakcji, badamy rozdzielczość czasową ludzkiego umysłu. Oceniamy związki między złożonością sygnału mózgowego a inteligencją.

2. Poznanie wzrokowo-przestrzenne

• Lider: prof. Kenneth Holmqvist z Instytutu Psychologii UMK.
• Celem jest zbadanie procesów percepcji, orientacji i wyobraźni z uwzględnieniem uwarunkowań poznawczych, cech osobowych oraz zmian związanych ze starzeniem się. Badamy realne obiekty, sceny i przestrzenie, mierząc ruchy oczu w 3D uwzględniając również głębię.

3. Różnice kulturowe i rozwój poznawczy

• Lider: dr hab. Arkadiusz Gut, prof. UMK z Katedry Kognitywistyki UMK.
• Celem jest badanie kulturowego uczenia się oraz rozwojowych aspektów “czytania umysłów”, badanie naiwnych teorii kreatywności (również w kontekście różnic kulturowych) oraz poznawczych i społecznych warunków odbioru dzieł literackich.

4. Język i poznanie społeczne

• Lider: dr Magra Formanowicz z Instytutu Psychologii UMK.
• Celem jest dalszy rozwój Social Grammar Model, który pokazuje, jak czasowniki przenoszą informacje społeczne i kształtują procesy poznawcze.

W zespole PeCoLa jest 12 pracowników i 14 studentów. Planujemy dalszą współpracę i poszerzanie zespołu. Obszar badań to głównie psychologia, ale również kognitywistyka i filozofia (epistemologia). Staramy się zrozumieć rozwój człowieka przez całe życie, różnice indywidualne w sposobie przetwarzania informacji. Poświęcając wiele uwagi językowi, który nie tylko pozwala komunikować się, ale też kształtuje nasze myślenie i rozumienie świata, zdolność mindreading. W badaniach bierzemy pod uwagę percepcję, czytanie, orientację w przestrzeni oraz różnice międzykulturowe.

Emerging Field jest dla nas okazją do wzmocnienia naszych możliwości badawczych (zakup sprzętu i zlecanie usług) oraz rozszerzenia współpracy międzynarodowej (np. z Uniwersytetami w Nowym Jorku, Hong Kongu, Regensburgu, Ulm, Oslo) i prowadzenia badań międzykulturowych. Ze względu na przynależność do różnych kultur, ludzie w odmienny sposób kształtują obraz poznawanego świata realnego i świata kultury. To fascynujące jak ludzie odgadują stany umysłu innych osób, bazując na obserwowanym zachowaniu czy też czytając literaturę.

Dr Bibianna Bałaj – Wicedyrektor Instytutu Psychologii Wydziału Filozofii i Nauk Społecznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Adiunkt w Katedrze Psychologii Poznawczej i Porównawczej Instytutu Psychologii WFiNS. Doktor Nauk Humanistycznych w zakresie psychologii. Absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów w Lublinie. Psycholog eksperymentalny zajmujący się na co dzień badaniem funkcjonowania poznawczego, prowadzi eksperymenty z zastosowaniem pomiaru ruchów oczu jako narzędzia diagnostycznego i treningowego. Centralne obszary zainteresowań naukowych to: wyobraźnia wizualna, orientacja i dezorientacja przestrzenna, procesy uwagowe. Testuje i rozwija metody interakcji wzrokowej z komputerem dla osób z niepełnosprawnością ruchową: wraz z zespołem zdobyła nagrodę za projekt OKOMUNIKACJA. Współautorka kilkudziesięciu artykułów naukowych. Wykonawca grantów badawczych (w tym grantu promotorskiego), jak i projektów komercjalizujących rezultaty pracy naukowej. Wiceprzewodnicząca Komisji Etycznej WFiNS UMK, członkini Rady Naukowo-Etycznej Fundacji “Światło” w Toruniu.